Εγκαύματα από τον ήλιο στα κηπευτικά μας και τρόποι αποφυγής

Το καλοκαίρι μας φέρνει υψηλές θερμοκρασίες με αποτέλεσμα πολλά από τα φυτά που έχουμε στον κήπο μας να έχουν εγκαύματα από τον ήλιο. Τα φυτά παράγουν το δικό τους "φυσικό αντιηλιακό" για προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία, όμως οι έντονες ακτίνες του μπορούν να δημιουργήσουν σημαντικά προβλήματα στους καρπούς.

 

Η παρατεταμένη ηλιοφάνεια κατά την περίοδο του Ιουλίου και του Αυγούστου, ειδικά της μεσημεριανές ώρες, δημιουργεί χαρακτηριστικά ανοικτά καφετιάσματα, κυρίως στο πάνω και στο πλαϊνό μέρος των καρπών των κηπευτικών. Αυτά τα καφετιάσματα σταδιακά σκουραίνουν και παίρνουν την μορφή σκληρών δερματωδών ξηράνσεων μα αποτέλεσμα οι καρποί να μην ωριμάζουν κανονικά και να είναι ακατάλληλοι για κατανάλωση.

Υπάρχουν τρεις τύποι ηλιακού εγκαύματος που μπορεί να έχουν επιπτώσεις σε φρούτα και λαχανικά.

1. Νέκρωση: Η επιδερμίδα ή ο ιστός των καρπών νεκρώνεται στην εκτεθειμένη στον ήλιο πλευρά του καρπού. Η ακεραιότητα της κυτταρικής μεμβράνης χάνεται σε αυτόν τον τύπο ηλιακού εγκαύματος και τα κύτταρα αρχίζουν να διαρρέει το περιεχόμενό τους. (εικόνα 1)

2. Φώτο-οξειδωτικό ηλιακό έγκαυμα (λεύκανση): Είναι η περίπτωση του ηλιακού εγκαύματος που εμφανίζεται όταν καρποί με ρωγμές και σχισμές στην επιφάνειά τους ξαφνικά εκτίθενται στο άμεσο ηλιακό φως. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της περίπτωσης είναι όταν μετά από έντονες καταιγίδες εφαρμόζεται κλάδεμα και έχουμε άμεση έκθεση των πληγωμένων καρπών στο ηλιακό φως. Σε αυτόν τον τύπο ηλιακού εγκαύματος, οι καρποί στην ουσία ξεθωριάζουν από το έντονο και υπερβολικό ηλιακό φως, επειδή ακριβώς δεν είναι εγκλιματισμένοι σε υψηλά επίπεδα φωτός και ο ιστός τους τελικά νεκρώνεται. Αυτή η λεύκανση θα συμβεί σε πολύ χαμηλότερες θερμοκρασίες, (χαμηλότερες από τους 45°C), σε σχέση με τους άλλους τύπους ηλιακού εγκαύματος. (εικόνα 2)

3. Καφέ / χάλκινος μεταχρωματισμός: Η επιδερμίδα του καρπού μεταχρωματίζεται στο σημείο έκθεσής της στον ήλιο, χωρίς όμως να έχουμε νέκρωση ιστών. Τα κύτταρα παραμένουν ζωντανά, οι κυτταρικές μεμβράνες διατηρούν την ακεραιότητά τους, τα κύτταρα δεν διαρρέουν το εσωτερικό τους περιεχόμενο, αλλά οι χρωστικές, όπως η χλωροφύλλη, το καροτένιο και οι ξανθοφύλλες μετουσιώνονται ή καταστρέφονται(Το προϊόν παραμένει εμπορεύσιμο αλλά είναι χαμηλότερης ποιότητας)(εικόνα 3)

 

Πώς μπορούμε να αποφύγουμε εγκαύματα από τον ήλιο;

1.Τοποθετούμε ειδικό δίχτυ προστασίας από τον ήλιο, διαπερατότητας 40-50%, για να μην έρχονται απευθείας σε επαφή οι καρποί των φυτών με τις έντονες ακτίνες του ήλιου κατά την διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου.

2. Κάνουμε πρώιμες ή όψιμες φυτεύσεις κηπευτικών έτσι ώστε ο κύριος όγκος της παραγωγής των καρπών να μην είναι την περίοδο έντονης ηλιοφάνειας των μηνών Ιουλίου και Αυγούστου.

3.Επιλέγουμε κατάλληλες ποικιλίες ντομάτας, πιπεριάς και μελιτζάνας με πλούσιο φύλλωμα ώστε να είναι ανθεκτικές στα εγκαύματα των καρπών από τον ήλιο.

4. Προσθέτουμε πλήρες λίπασμα στα φυτά μας ώστε να έχουν καλή βλάστηση και πλούσιο φύλλωμα .

5. Κάνουμε τακτικά ποτίσματα τις νυχτερινές ώρεςη τις πρωινές, ώστε οι καρποί των φυτών μας να είναι δροσεροί κατά την ζεστή περίοδο της ημέρας.

6. Κάνουμε ψεκασμό στο φύλλωμα και στους καρπούς των φυτών με υγρό λιπασμα ασβεστίου ώστε να είναι πιο ανθεκτικός ο φλοιός τους στα εγκαύματα από τον ήλιο

7. Ψεκάζουμε τα φυτά μας με οικολογικό εκχύλισμα φυκιών που λόγω των φυσικών ορμονών που περιέχουν, βοηθούν σε συνθήκες υψηλού θερμικού στρες και υπερβολικής ζέστης, την σημαντική αναπλήρωση των κατεστραμμένων κυττάρων των φυτών.